Hendrik Werkman, boekdrukker en lid van de Groninger
Kunstkring ‘De Ploeg’, kwam in 1923 op het idee om met het
materiaal dat hij als drukker tot zijn beschikking had kunst te
maken. Met letters, cijfers en tekens, met vlakken en lijnen en
zelfs met de inktrol maakte hij grafische kunstwerkjes die hij
‘druksels’ noemde. Al doende ontwikkelde hij de artistieke
mogelijkheden van zijn drukseltechniek.
Inmiddels zijn Werkmans druksels een bron van inspiratie.
Niet alleen voor zijn Ploeg- en tijdgenoten, maar ook voor
toonaangevende hedendaagse kunstenaars zowel in
Nederland als in het buitenland. Zij blijken gevoelig voor het
unieke van Werkmans kunstenaarschap, voor zijn
ambachtelijke, ‘humane’ manier van werken.
Persoonlijke betrokkenheid blijkt ook het verschil te maken
tussen Werkmans druksels en het aan het Oosteuropese
constructivisme gelieerde oeuvre van Werkmans tijdgenoot,
de architect en vormgever Piet Zwart. Veel van Werkmans
artistieke drukwerk is bewaard gebleven. Daardoor is zijn
letterbezit goed in kaart te brengen.
Hedendaagse Nederlandse kunstenaars als Ewald Spieker,
Ben Joosten en Harry Wolfkamp laten zien hoe zij zich met hun
fascinatie voor de kracht van letters door Werkman hebben
laten inspireren.
